تفاوت فضاسازی غربی با فضاسازی دینی

بسم الله

در نوشتار قبل مختصری درباره ی اصل فضاسازی صحبت کردیم. حالا میخواهیم به دونمونه اصلی فضاسازی یعنی فضاسازی از نوع غربی و فضاسازی با توجه به اموزه های دینی اشاره کنیم....

در مدل غربی فضاها غالبا از نوع توهم است. همانطور که در سالن های رقص و موسیقی و غیره نمونه هایش را مشاهده می کنیم. 

وقتی به انجیل نیز دقت میکنیم ، بسیار توصیه شده که شبیه کودک رفتار کنید تا رستگار شوید! 

در این نوع نگاه کودک چه کسی است؟ و منظور از کودک چیست؟

کودک کسی است که عقل بزرگسالان را ندارد! لذا کمی احمق است! و از سر غریزه و نه فطرت تصمیماتی را می گیرد! علاوه بر آن چون هنوز بالغ نشده است ؛ دارای هیچگونه تکلیف و مسئولیت نیست. و به تبع ان بازخواست نمی شود. و لزومی ندارد در قبال قانون پاسخگو باشد. 

و فضاسازی غربی نیز با اینگونه انسانی کار دارد...و اساسا مخاطبش نیز باید این خصوصیات را داشته باشد...همانطور که همه ی کارشناسان تصدیق می کنند که تاثیرگزاری سینما با خاطر این است که مخاطب با کودک درونش با فیلم ارتباط برقرار می کند!  و به قول معروف گاردش باز است...

در واقع غرب چاره ای جز این ندارد. در فضاسازی ان ها و در پشت ان هیچ گونه معرفتی به چشم نمی خورد. بلکه چیزی که باعث می شود تا مخاطب دوباره به آن محیط فضاسازی بازگردد چیزی نیست جز لذت گناه!

آن ها می دانند کسی که از سالن سینما ، کازینو ، سالن کنسرت و غیره بیرون رفت لازم است که دوباره بازگردد .. و چیزی که وی را بر می گرداند ، تمایل به تجربه ی دوباره ی لذت گناه است.

با این نوع نگرش کتاب 36 وضعیت نماشی آقای ژرژ پولتی کاملا توجیه پذیر است. چرا که در این نوع سینما و در این نوع فضاسازی به چیزی جز گناه نیاز نداریم. بله آقای پولتی صادقانه گفته اند که به جز این 36 تا وضعیت دراماتیک دیگری که انسان را تحت تاثیر قرار بدهد نداریم. در واقع وضعیت گناه الود دیگری وجود ندارد. به کار فضاسازی از این نوع و مخاطب مست شده ی بی عقل! چیزی جز همین 36 تا نمی آید.. و بقیه زاید است. 

چون که هرگونه وضعیت نمایشی دیگری که بر پایه معرفت بخشی به مخاطب باشد مخاطب کودک با ان صفاتی که برشمردیم را ترغیب نمی کند که دوباره به ان فضای لذت الود باز گردد . و اساسا می بینیم که از 12 اسطوره ی اصلی یونان، یکی به طور خاص به لذت و شراب و مستی تعلق دارد! و این موضوع می تواند نشانگر اهمیت ان باشد...و اینکه این المان ها جزو شالوده ی مدیریت فرهنگی غرب یونانی است. 

اما حالا این را مقایسه می کنیم با فضاسازی از نوع دینی و رحمانی. 

نمونه های فضاسازی قرانی را که نگاه می کنیم به وضوح در پس همه ی ان ها نوعی از شناخت یا معرفت را می بینیم. که در واقع وظیفه ی ارتقاع روحی مخاطب را به عهده دارد. در مراسم حج که عالی ترین نوع فضاسازی مسلمین است در ابتدا فضاسازی و در خلال ان انتقال مفاهیم عمیق الهی را می بینیم. 

همینطور واقعه ی کربلا..که انتقال مفهوم پس از 10روز فضاسازی خاص در روز عاشورا اتفاق می افتد. 

داستان های قرانی را تصور کنید؛ همان چیزی که ما از آن به نتیجه گیری یاد می کنیم، در واقع خط سیر فضاسازی ای است که منتهی به نوعی شناخت می شود ولو مختصر....

یا مثلا در ماه مبارک رمضان که پس از 19 روز فضاسازی مخاطب اماده ی پذیرش معارف شب های قدر می شود. از این دست نمونه ها در قران و سیره و معصومین زیاد داریم...

پس در فضاسازی دینی مخاطب روی هوا معلق رها نمی شود بلکه در نهایت به معرفتی می رسد که لذت درک  ان معرفت باعث می شود تا مخاطب به ان فضا بازگردد. و نه لذت گناه...

علاوه بر اینکه در این نوع فضاسازی مخاطب فطرت انسانی است نه بی عقلی وی...

پس نباید دچار اشتباه شد . و فضاسازی غرب و دینی را از یک نوع دانست. 

فضاسازی یونانی برمبنای لذت از گناه و ترک عقل و مستی است. و فضای قرانی برمبنای کسب معرفت و اندیشه است. 

لذا اینگونه است که اسطوره های ایرانی و داستان های قرانی در منظر عقل مست غربی ، لوس و بی مزه جلوه می کند!